เหตุผลที่คนเราต้องโกหก คนเราทุกคนต่างก็รู้ว่า การโกหกเป็นสิ่งที่ไม่ดี เป็นเรื่องผิดศีล แต่ในบางครั้งมันก็มีเหตุจำเป็น ที่เราจะต้องโกหก เพื่อให้คนฟังสบายใจ การโกหก เกิดขึ้นได้ทุกที่ทุกเวลาตราบเท่าที่มีการสื่อสารกัน แม้กระทั่งการสื่อสารข้อความผ่านอีเมล หรือการส่งข้อความหากันทางโทรศัพท์ ก็เป็นอีกช่องทางยอดฮิตในการโกหก
พอล เอ๊กแมน ศาสตราจารย์ด้านจิตวิทยา มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ซึ่งศึกษาเรื่องการโกหกมานานกว่าสี่สิบปี ลงความเห็นว่า “มนุษย์ไม่สามารถหลีกเลี่ยงการโกหกได้ ดังนั้นการทำความเข้าใจเรื่องการโกหกจะเป็นผลดีต่อชีวิต”
ว่าแต่จะดีขึ้นแค่ไหน เราคงต้องมาพิจารณาดูประเภทของการโกหกก่อน วันนี้เราจึงจะนำเสนอว่าการโกหกนั้นมีเหตุผลอะไรบ้าง
โกหกสีขาว
เป็นการโกหกด้วยเจตนาดี เพื่อถนอมความรู้สึกและรักษาน้ำใจ แทนที่เราจะบอกความจริง ที่เชื่อว่าผู้ฟังคงรับไม่ได้ออกไป บางครั้งการโกหกในลักษณะนี้ ก็เป็นการพูดเพื่อให้กำลังใจอีกฝ่าย เรียกได้ว่า เป็นการโกหกเพื่อทำให้ผู้อื่นมีความสุขนั่นเอง
โกหกเพื่อปกป้องตนเอง
เป็นการโกหกเพื่อการเอาตัวรอด ข้อนี้คงไม่จำเป็นต้องอธิบายอะไรมาก ข้อนี้หลายๆ คนก็คงจะเคยทำกันตั้งแต่สมัยที่คุณยังเป็นนักเรียนแล้ว นั่นก็คือ การที่คุณเคยโกหกอาจารย์ในเรื่องต่าง ๆ เพื่อหลีกเลี่ยงความผิด เพื่อไม่ให้ถูกทำโทษ รวมไปถึงการโกหกเจ้านาย พ่อแม่ แฟน ทั้งหมดก็เพราะคุณไม่อยากต้องรับโทษในการกระทำของคุณนั่นเอง เช่น กลัวความผิด กลัวถูกทอดทิ้ง กลัวเสียเกียรติ กลัวการเผชิญหน้า กลัวความผิดหวัง การโกหกประเภทนี้ในบางครั้งอาจร้ายแรง ถึงขั้นโยนความผิด ใส่ความผู้อื่น เป็นพยานเท็จ
โกหกเพื่อหวังผลประโยชน์
เป็นการโกหกเพื่อทำให้ตนเองได้รับการยอมรับ ในบางครั้งเราก็จำเป็นต้องโกหก เพื่อรักษาผลประโยชน์ของตัวเองเอาไว้ ถึงแม้จะไม่ใช่สิ่งที่สมควรทำก็ตาม หรือจะโกหกเพื่อให้ได้รับความไว้วางใจ ได้โอกาสในการทำงาน มักเป็นในรูปของการปลอมแปลงข้อมูลทางคุณวุฒิ คุณสมบัติ ฐานะทางการเงิน การโกหกเช่นนี้ถือว่าเป็นสิ่งไม่ควรเท่าไหร่ เพราะมันจะทำให้เรานั้นเหนื่อยที่ต้องโกหกไปตลอดนั่นเอง
โกหกตนเอง
มักเกิดกับคนที่สูญเสียความมั่นใจ สับสน และหวาดกลัวความจริง คนประเภทนี้มักสร้างเรื่องขึ้นมา “หลอกตนเอง” เพื่อให้ตนเองนั้นคลายจากความทุกข์ชั่วขณะ เช่น หลอกตัวเองว่าคนรักที่ทอดทิ้งไปยังมีใจให้อยู่เสมอ และสุดท้ายคนเหล่านี้มักโทษกับตนเอง อาจเลยไปถึงขั้นการทำร้ายตนเอง หรือตกอยู่ในภาวะซึมเศร้าก็มี
โกหกเพื่อความสนุกอยากล้อเล่น
การโกหกแบบนี้ จริง ๆ แล้วคนโกหกไม่ได้คิดอะไรมาก แค่คิดว่าจะแกล้งเอาสนุก ๆ แต่คนโดนแกล้งอาจจะไม่สนุกตาม เพราะเรื่องบางเรื่อง อาจเป็นเรื่องคอคาดบาดตาย หรือเซนซิทีฟกับความรู้สึก จนมีผลกระทบตามมาก็เป็นได้ ดังนั้นจะเลือกเรื่องอะไร หรือหยิบเรื่องอะไรมาแกล้งเพื่อน ก็ต้องคิดให้ดีกันก่อนนะคะ
